Leestip van Boekhandel Naboekov juni 2020
Ambtenaar Belmiro geeft ruwweg vijftien maanden weer uit het leven van Belmiro Borba - een intelligente, goedopgeleide, introverte Braziliaanse staatsambtenaar met literaire ambities, die hij tot uiting brengt in zijn dagboek.
In een periode van hevige politieke en sociale onlusten (1935-1936) gaat de verteller gebukt onder het feit dat zijn vrienden en kennissen ruziën en relaties verbreken over ideologieën terwijl hijzelf worstelt met zijn scepsis en schroom.
Hij realiseert zich dat hij door zijn vermogen om begrip te hebben en te sympathiseren met beide kanten van een argument zijn verlangen naar een grotere betrokkenheid in het leven ondermijnt, maar toch is hij niet in staat een van de filosofieën of ideologieën die zijn vrienden de weg lijken te wijzen volmondig te accepteren.
Ambtenaar Belmiro geldt als een van de belangrijkste Braziliaanse romans die tot stand zijn gekomen in de turbulente jaren dertig en veertig van de twintigste eeuw.
Cyro dos Anjos (1906-1994) was een Braziliaanse journalist en schrijver. Hij studeerde rechten in Belo Horizonte, werd ambtenaar in Rio de Janeiro en vervolgens in Brasíli, en later docent Braziliaanse literatuur in Mexico-City en Lissabon. Hij schreef drie romans, een dichtbundel, essays en herinneringen, plus zijn correspondentie met dichter Drummond de Andrade.
Wat wij er van vinden:
Langzaam maar zeker leren we ook de Braziliaanse literatuur kennen. Jammer genoeg duurt het soms decennia voor er Nederlandse vertalingen op de markt komen. Zo ook met dit debuut, een pareltje dat oorspronkelijk in 1937 uitgegeven werd. Misschien complex en niet al te toegankelijk maar niettemin zeer de moeite waard.
Het verhaal gaat over Belmiro Borba, die na zijn letterenstudies kiest voor het saaie ambtenaarsleven maar ook een schrijverscarrière ambieert. Langzaam komt hij tot inzicht dat dat niet echt voor hem is weggelegd omdat hij, in zijn ogen, doodeenvoudig niets meemaakt. Hij woont samen met zijn twee oudere zussen, laat zich door hen verzorgen en opdienen. Hij verveelt zich, mist zelfvertrouwen, zit in een existentiële crisis.
Van het vriendengroepje waartoe hij behoort, is hij de enige die voortdurend twijfelt, geen uitgesproken mening heeft, eigenlijk vrij ruggengraatloos is. Het vriendengroepje valt stilaan uiteen wegens tegengestelde idealen en meningen. Vanop de zijlijn kijkt hij toe en blijft alleen achter.
Hij wordt verliefd, verwisselt voortdurend verleden en heden, mist daadkracht en laat de kans aan zijn neus voorbij gaan, als er al een kans was want het meisje in kwestie is vele malen jonger.
Op de achtergrond woedt de ene opstand tegen het regime na de andere. Tijdens één van de razzia’s wordt hij opgepakt. Tijdens de huiszoeking vindt de politie de geschriften van Belmiro en dat is zijn geluk. Ze zijn zo onschuldig van aard en niet bedreigend voor welk regime dan ook, dat hij vrijgelaten wordt. In tegenstelling tot een paar van zijn subversieve vrienden.
Op 38-jarige leeftijd overschouwt hij zijn leven tot hiertoe. Hij stopt volledig met zijn aantekeningen want ‘ het leven staat stil en er valt niets meer te schrijven’. Hij moet wel nog ongeveer 32 jaar ‘vol maken’ want ‘de Borba’s worden gemiddeld zeventig’. Hij heeft het gevoel dat hij al aan het eind is. ‘Wat nu, Carolino, goede vriend?’
Beoordelingen
Er zijn geen beoordelingen gevonden.
